Рухани жаңғыру» сөзінің өзі ел тарихындағы жаңа дәуірдің, келісті келбетінің көрінісін саралап берді деп толыққанды сенімді айтуға болады. «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» деп аталуы арқылы тұғырлы еліміздегі әрбір отандастарымыздың жүрегіне жылу ұялата, мақтаныш сезімінің және оған деген сенімін айқындады.
Ұлтымыздың ұлы тұлғасының бірі – Әлихан Бөкейхан «Жұрт пайдасына таза жолмен тура бастайтын ер табылса, қазақ халқы оның соңынан ерер еді» — деп арман еткен ер тұлға бүгін Елбасымыздың әр ісінен көрініс тапқандай. Керей мен Жәнібек құрған Қазақ хандығының тарихи жалғасы – бүгінгі өркениетті Қазақстан.
Рухани жаңғыру – адам баласының оның ішкі әлемінің жаңаруы, сана-сезімі, жаңа өзгерісті қабылдай білуі. Рухани жаңғыруда өркениеттің өрге жүзуімен байланыстырамыз. Тарих сахнасына көз жүгіртсек, өскен ұлттың өрби түсуіне осы «рухани жаңғыру дәлел». Көне замандағы көрікті қалаларымыз, сән салтанаты таласқан озық ескерткіштеріміз, мәдени мұраларымыз бұртартпас айғақ болып табылады.
Рухани жаңғыру белгілі бір межемен аяқталмай, үздіксіз жүзеге асып жатуы керек. Себебі қазіргі ғылым мен технология аса жылдам қарқынмен дамып бара жатқан заманда, бәсекеге қабілеттілігімізді арттырып, жасампаз ұлт ретінде үнемі түлеп, рухымызды көтеріп, жаңарып, өркендеп отырмасқа лажымыз жоқ. Бір сәт мүлгіп кетсек ғарыштың жылдамдығымен дамып жатқан әлемде, өркениет көші бізді күтіп тұрмай біраз жерге ұзап кетеді. Содан соң ол көшті қуып жетіп, оған ілесу қиындай түседі. Сондықтан рухани жаңғыру да ұлт ретінде жаңғырып, дамып отыруымызбен қатар жүруі керек. Рухани жаңғыруды бесжылдықтармен, онжылдықтармен өлшеу қиындау болар. Себебі, бұл рухани дүние. [1]
- Жарнама -
«Жаңғыру атаулы бұрынғыдай тарихи тәжірибе мен ұлттық дәстүрлерге шекеден қарамауға тиіс. Керісінше, замана сынынан сүрінбей өткен озық дәстүрлерді табысты жаңғырудың маңызды алғышарттарына айналдыра білу қажет. Егер жаңғыру елдің ұлттық-рухани тамырынан нәр ала алмаса, ол адасуға бастайды. Сонымен бірге, рухани жаңғыру ұлттық сананың түрлі полюстерін қиыннан қиыстырып, жарастыра алатын құдіретімен маңызды». Саяси, экономикалық реформаларда егеменді еліміз бірқатар жақсы нәтижелерге қол жеткізгені баршаға мәлім. Ол адами құндылықтар, рухани қазына, жастарды тәрбиелеу, олардың бойына патриоттық рухты сіңіре білу жұмысында рухани салаға басымдық берудің қажеттілігін алға қойып отыр.[2] Бұл дегеніміз – ұлтымыздың барлық ұлттық салт-дәстүрлерін, мемлекеттік тіліміз бен әдебиетімізді, мәдениетімізді, ұлттық рухымызды жаңғырту деген асыл ұғымға келіп саяды.
Әлем тарихындағы соңғы бес, он жылдың айналасындағы тек- тоникалық өзгерістер шын мәнінде таңдануға тұрарлық. Бағамдап қарасақ, осы уақыт ішіндегі геосаяси, геоэкономикалық ахуалдың күрт өзгеруі, ғылым мен технологиядағы революциялық жаңалықтар, рухани, мәдени құндылықтардың шұғыл алмасуы көз ілестірмейтін жылдамдықта жүріп жатыр. Өткен ХХ ғасырдағы қалыпқа түскен, мәңгі өзгермейтіндей көрінген әлемдік тәртіп, қаржы-экономикалық қатынас, үйреншікті қағидалар мен түсініктердің іргесі шайқалды. Кеше ғана Тәуелсіздігінің 25 жылдығын салтанатты түрде атап өткен Қазақстан үшін де бұл дәуір сынақтары болатын. Осы сынақтардың сипатын көріп, түйсінген ел мен қоғам бір уақыт дағдарғандай күй кешкені жасырын емес.[3]
Елбасының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» атты мақа- ласында қозғалған мәселелер мен қолға алынатын бастамалар осы сынақтардың шешімі деп ойлаймын.Рухани жаңғыру еліміздің болашағы деп сенемін.
«Рухани жаңғыру» бағдарламасы қоғамның рухани-адамгершілік дамуына бағытталған. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2021 жылғы 1 қыркүйекте жарияланған «Халық бірлігі мен жүйелі реформалар – ел өркендеуінің берік іргетасы» атты Қазақстан халқына Жолдауында: «Мәселелерде. қоғамды топтастыруда, ұлттық бірегейлікті нығайтуда тарихи мұралар мен елдердің мәдени әлеуетін тиімді пайдалануға үлкен рөл беріледі» [4]. Қоғамда адамгершілік, мейірімділік, төзімділік пен сенім сияқты жалпыадамзаттық құндылықтарды сіңіру, ұрпақтар арасындағы байланысты нығайту маңызды. «Рухани жаңғырту» бағдарламасы қоғамды шоғырландыруға, зиялы қауым мен жастарды, барлық ұлт өкілдерін Елбасы жариялаған жарқын идеяның айналасына біріктіруге мүмкіндік береді.
Қорыта айтқанда, бұл елбасымыздың ұтымды қағидасы, халқына деген үндеу өсиеті деп білемін. Алда әлі ұзақ жол, үлкен асулар бар. Сол асулар мен қиындықты жеңу үшін білектің күші мен найзаның ұшы керек емес. Оған тек жүрек пен білім, талант пен талап керек. Қазақ елінің абыройын асырып, мерейін үстем етер, әлем таңғалар, талай — талай жаңалық ашар білімділер керек. Осы Тәуелсіз еліміздің намысын қорғайтын, бүгінімізді ертеңіне жалғайтын, қазақ елінің ертеңі, болашағы үшін жауап беретін бүгінгі ұрпақ екенімізді сезінейік.Ендеше, рухани жаңару арқылы әлем мойындар табысты ел болайық.
Қолданылған әдебиеттер:
1.Мемлекет Басшысының «Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру» мақаласы
2.«ҚАЗАҚСТАН — 2050» СТРАТЕГИЯСЫ» ҚАЛЫПТАСҚАН МЕМЛЕКЕТТІҢ ЖАҢА САЯСИ БАҒЫТЫ
3. Нурсултан Назарбаев – Болашаққа бағдар: рухани жаңғыру
(статьи, интервью, выступления, экспертные комментарии и справочно- аналитические материалы) – Астана: Казахстанский институт стратегиче- ских исследований при Президенте Республики Казахстан, 2017. – 512 с.
4. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың «Халық бірлігі мен жүйелі реформалар – ел өркендеуінің берік іргетасы» Қазақстан халқына Жолдауы / [https://www.akorda.kz/ru/ poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva- narodu-kazakhstana-183048].
Салматова Б. Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университетінің 7М01802- «Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану» мамандығының 1 – курс магистранты