Аңдатпа: Рухани жаңғырудың негізі — халықтың, жеке адамның тұлғаға айналуы. Әр заманның өз міндеті, ұрпаққа қояр талабы бар демекші, мемлекеттің дамуы — ұрпақтың уақыт талабына сай бейімделіп, мәдени ортаға қалыптасуға деген ұмтылысына байланысты. Мақалада 2017 жылы жарық көрген еліміз үшін ең маңызды жобалардың біріне айналған «Болашаққа көзқарас: қоғамдық сананы жаңғырту» мақаласы туралы жан-жақты айтылып, талданған.
Аннотация: В основе духовного возрождения лежит преобразование народа, личности. Каждая эпоха имеет свои задачи и требования к следующему поколению, и развитие государства зависит от стремления поколения приспособиться к требованиям времени и сформировать культурную среду. В статье представлен подробный анализ статьи «Взгляд в будущее: возрождение общественного сознания», вышедшей в 2017 году и ставшей одним из важнейших проектов для нашей страны.
Annotation: The basis of spiritual revival is the transformation of the people, the individual. Each era has its own tasks and requirements for the next generation, and the development of the state depends on the desire of the generation to adapt to the requirements of the time and form a cultural environment. The article presents a detailed analysis of the article “Looking to the Future: Revival of Public Conscience”, published in 2017 and becoming one of the most important projects for our country.
Негізгі сөздер: стратегиялық мақала, қоғамдық сана, жаңғырту, идеялар, жоба, Патриоттық тәрбие.
- Жарнама -
Ключевые слова: стратегическая статья, общественное сознание, модернизация, идея, проект, патриотическое воспитание.
Keywords: strategic article, public consciousness, modernization, idea, project, patriotic education.
Тәуелсіз мемлекетіміздің ең ірі де маңызды жобаларының бірі – қоғамның санасын жаңғырту. Дәлірек айтсақ, «Рухани жаңғыру» бағдарламасы туралы айтып отырмыз. 2017 жылдың 12 сәуірінде мемлекетіміздің тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың «Болашаққа көзқарас: қоғамдық сананы жаңғырту» мақаласы жарық көрді. Және осы нақты баптың ережелері негізінде бұл бағдарлама әзірленді.
Қазақстанның бай тарихи өткен жолы бар. Мыңдаған жылдар бойы ата-бабаларымыз азаттығымыз үшін күрескен жер. Тәуелсіз мемлекетімізді құрып жатқан жеріміз үшін. Осылайша, «Рухани жаңғыру» бағдарламасында Қазақстанның өткеніне де, болашағына да қатысты барлық мәселелер қарастырылған . Оны жүзеге асыру жас елдің өткені мен бүгіні мен болашағын біріктіруге ықпал ете алады. Қазақ халқының құндылықтарын жаңғырту да маңызды болмақ. Қазақстанның эволюциялық және тарихи өткені арқылы патриоттық түсінікті ынталандыру. Адамгершілік, рухани және мәдени құндылықтарды сақтау және арттыру. Әлемнің ең дамыған отыз еліне кіру . Ал осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін «Рухани жаңғыру» бағдарламасы аясында бірнеше жоба қарастырылған.
Мысалы, «Қазақстанның 100 жаңа тұлғасы» жобасы еліміздің түкпір-түкпірінен келген түрлі жастағы, ұлт өкілдерінің отандастарының өмірбаянын көрсетеді . Бұл бір салада жетістікке жеткен, қазіргі Қазақстанның тұлғасына айналатын адамдар болады.
Әлеуметтік мәселелерді шешуге, азаматтарды өзінің «кіші Отанына», туған жеріне қамқорлық жасауға, дамытуға және көркейтуге тартуға атсалысатын «Туған жер» арнайы жобасын атап өткен жөн. «Туған жер» – Қай заманда да ұлттық болмыстың іргетасы – туған өлке болды, ол өз төңірегінде оны мекендеген барлық этностардың салт-дәстүрі мен мәдениетін қалыптастырды. Отанға деген сүйіспеншілік сияқты қасиетті сезім өмірдің барлық дерлік саласында жаңа жетістіктерге жетелейді. «Туған жер» арнайы жобасы «кіші Отанды» дамытуға, азаматтарды туған жерін дамытуға тарту, сонымен қатар әлеуметтік мәселелерді шешуге бағытталған. Қасиетті география – адамның рухани дамуы оның туған жерімен, мәдениетімен, тарихымен байланысына негізделеді. Олар адамның өмірінде жол көрсетуші. Осындай көрнекті орындардың қатарында тұлғалары зиярат етіп, ұлттың мәдени байытатын жерлері ретінде мәңгілікке қалған ұлы бабалардың ерліктерін де қосуға болады. Мұндай жерлерді білу бізге көп нәрсені үйренуге және олардан қажетті өміршеңдік алуға мүмкіндік береді. Осы орайда, Қасиетті географияны жасау адамның рухани баю мәселесін шешіп қана қоймай, тарихымыздың, мәдениетіміздің, салт-дәстүріміздің байлығын аңғартады. Бөлімде киелі жерлер, олардың тарихы мен ерекшеліктері туралы мәліметтер берілген. Қасиетті география – адамның рухани дамуы оның туған жерімен, мәдениетімен, тарихымен байланысына негізделеді. Олар адамның өмірінде жол көрсетуші. Осындай көрнекті орындардың қатарында тұлғалары зиярат етіп, ұлттың мәдени байытатын жерлері ретінде мәңгілікке қалған ұлы бабалардың ерліктерін де қосуға болады. Мұндай жерлерді білу бізге көп нәрсені үйренуге және олардан қажетті өміршеңдік алуға мүмкіндік береді[2].
Қазіргі қазақ мәдениеті. Қоғам ілгерілеуінің басты көрсеткіші әрқашан оның мәдени жетістіктері болды. Сондықтан бұл жетістіктерді жаһандық деңгейде танымал ету өте маңызды. «Жаһандық әлемдегі заманауи қазақ мәдениеті» арнайы жобасының арқасында әрбір адам ұлттық мәдениеттің барлық заманауи жетістіктерімен танысуға мүмкіндік алды. Бәсекелестік қызметтің кез келген түрі сияқты, мәдениет те жақсы ойластырылған және өміршең болуы керек. Бөлімде отандық суретшілердің, шығармашылық ұжымдардың, жазушылардың және басқа да мәдениет, әдебиет, кескіндеме қайраткерлерінің шығармашылығы туралы барлық мәліметтер қамтылған. Бөлімнің мультимедиялық бөлігінде фото және бейнематериалдармен, отандық әртістердің қойылымдарынан кадрлармен,
«Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» – білім мен тәжірибе жинақтауға, қазақ тілін дамытуға және ұлттың өзіндік санасын дамытуға бағытталған, жалпы республика азаматтарының білім сапасын арттыруға бағытталған жоба. Жаһандану дәуірінде заманның барлық сын-қатерлері мен қауіп-қатерлерін қабылдайтын жаңа ұрпақты қалыптастыру аса маңызды. Мұның басты құралы – білім. Қоғамдық-гуманитарлық саладағы 100 жетекші оқулықтың аудармасы бәсекеге қабілеттілік пен прагматизм рухында тәрбиеленген қазақстандықтардың жаңа ұрпағын қалыптастырудағы сенімді қадам болып табылады. Бұл бөлімде аударылған кітаптар, олардың авторлары, оқулықтарға сілтемелер, шолулар туралы мәліметтер бар. 100 жаңа тұлға. Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Болашаққа көзқарас: қоғамдық сананы жаңғырту» мақаласында «Қазақстанның 100 жаңа тұлғасы» жобасын құруды ұсынды. Жобаға еліміздің қалыптасуы мен дамуына атсалысатын Қазақстан азаматтары қатысады. Мұнда сіз әртүрлі аймақтардағы адамдардың әңгімелерімен таныса аласыз, еңбекте, жеке және қоғамдық өмірде табысқа жеткен жас және ұлт өкілдері[2].
Латын тіліне көшу. Ал тілдің дамуына, оның әлемдік кеңістікке енуіне тың серпін беру. Азаматтардың мемлекеттік тілді меңгеруіне қызығушылық пен ынталандыру мүмкіндігін жасау мақсатында қазақ тілін латын графикасына кезең-кезеңімен көшіру жобасы қарастырылған[3].
Кез келген мемлекеттің гүлденуі үшін рухани құрамдас бөлігі маңызды. Өйткені, ол күш-қуат, өзіне, Отанының жарқын болашағына сенім береді. Ол әлемдік өркениеттердің барлық негіздерінің мызғымастығына ықпал етеді. « Рухани жаңғыру» бағдарламасы осыған бағытталған. Ал оны жүзеге асыру бойынша жұмыс жасай отырып, біз өзімізге және балаларымызға жақсы өмір салып жатырмыз деп нық сеніммен айта аламын.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
- Назарбаев Н.А. Взгляд в будущее: модернизация общественного сознания / Н.А.Назарбаев. [https://informburo.kz/stati/statya-prezidenta-vzglyad-v-budushcheem odernizaciya-obshchestvennogosoznaniya.html]
- Назарбаев Н.А Послание Президента Республики Казахстан народу Казахстана «Рост благосостояния казахстанцев: повышение доходов и качестважизни» / Н.А.Назарбаев [ http://w w w .akorda.kz/ru/addresses/addresses_of_president/poslanie-prezidenta-respubliki-kazahstannnazarbaeva-narodu-kazahstana-5-oktyabrya-2018-g]
- Нурлигенова З. Н. Патриотическое воспитание казахстанской молодежи: история и перспективы /З.Н. Нургалиева, К.М. Амантаева, Д.Н. Курбанова // Молодой ученый. — 2017. — №45. – Б. 160-163.
Жұмаспаева Аяжан
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті,Педагогика және білім беру менеджмент кафедрасы
«Әлеуметтік педагогика және өзін-өзі тану» мамандығының 1 курс магистранты, Алматы қ.