Ұлы ғұлама Әл-Фараби «Адамға ең бірінші білім емес, рухани тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім-адамзаттың қас жауы. Ол келешекте оның барлық өміріне апат келеді»,- деген сөзін ескере отырып, өзімнің еңбек жолымда кездестірген бала тәрбиесіне тоқталғым келіп отыр.
33 жыл бастауыш сынып оқушылармен, 16 жыл тәрбие саласында жұмыс жүргізу барысында әрбір оқушының жүрегінен жол табуға, әрбір баланың бойындағы қабілетті дамыту арқылы өзін өмірді, әлемді тануға, қоғам алдындағы жауапкершілікті, адамгершілікті, қадір –қасиетті түсінуге күш салдым.
Ақыл- ойдың алыбы Абай: «Адамға алуан адамнан мінез жұғады: ата-анадан ұстазынан, құрбысынан, әсіресе солардың қайсысын жақсы көрсе, содан көп жұғады» демекші, алдымызға өмірдің жаңа баспалдағын аттаған, оның қыры мен сырын түсінбеген бала келгенде, олардың бойына барлық жақсы қасиеттерді сіңіру іс- тәжірибемді ұйымдастыруда оқушы тұлғасының жан-жақты дамуын, оның белсенді танымдық әрекетін жетілдіруді іздемпаздыққа баулуды алдыма мақсат етіп қойдым.
Бала да психолог! Кез- келген ұстазға қарап –ақ, көңіл күйінің қандай екендігін, денсаулығының мазалап тұрғанын сезіп,біліп тұрады. Көңіл күйің нашар болып келсе, бала да мұғалімге жалтақтай қараса, ал көтеріңкі көңіл күйде олар ұстазға әр түрлі сұрақтар қойып,еркелеуге тырысатындар да табылады.
Сондықтан да мұғалім ретінде өзімнің жүріс тұрысыма, сөйлеген сөзіме, киген киіміме, тіпті дауыс ырғағыма көп көңіл бөлуге тырыстым. Өйткені, солардың барлығы бала мінезіне әсер ететініне көзім жетті.
Сынып жетекші- оқушының екінші ата- анасы. Сыныптағы оқушылардың мінезі жетекшісіне ұқсас келеді. Жалқау, ізденбейтін, әйтеуір күнім өтті деп жүрген сынып жетекшілердің сыныбындағы бала тәрбиесі мен білімі төмен болатыны белгілі.
Осындай келеңсіздіктерді болдырмаудың алдын алуда пән мұғалімдері мен сынып жетекші бірлескен жұмыстар атқарар болса, оң нәтиже болады деп сенемін.
Әдетте бастауыш сынып оқушылары тез тілалғыш, бір айтқаныңды еш қайталамайтын,мұғалімді көп тыңдап, ата-анасынан талап ете алатын жағдайда болады. Ал, өсе келе орта және жоғарғы буында бала бойында өзгерістер көптеп кездесетінін, 16 жыл мектептегі тәрбие ісі жөніндегі орынбасары қызметін атқарғанда байқадым.
Мектептегі оқу жүйесінің жақсаруы сайып келгенде мұғалімге байланысты. Әрбір мұғалім өзінің кәсіптік шеберлігін уақыт талабына сай жүйелеп, жетілдіріп отыру керек. Дайынды күтіп отыру, не қолда барға қанағат тұту бүгінгі мұғалімге жараспайды. Сондықтан тәрбие алдымен отбасынан басталса, оны ары қарай жалғастырушы мұғалім екенін тағы айтқым келеді.
Мектеп ауқымды жүргізілетін тәрбие жұмыстары: сынып сағаттары, қыздармен, ұлдармен жұмыс, қамқорлық тобы, қиын баламен жұмыс, ардагерлермен жұмыс, тәрбие бағыттары бойынша жүргізілетін жұмыс түрлері қамтылады. Осы жұмыстардың барлығына да қатысатын сынып жетекшілер мен оқушылар.
Менің алдымен қолға алған басты мәселем- қыздармен жүргізілетін жұмыстар. Бүгінгі таңда қыздардың бойында нәзіктік сезім, бой түзеу кезіндегі қасиеттер аз екенін байқадым. Олармен үнемі жиналыс жасап, әр жиналыста тақырыптық баяндамаларды өздеріне дайындаттым. Баяндама таңдау барысында пікір-талас туындап, қыздар өз ойларын ортаға салып, бөлісіп отырды. Меніңше, қыздар тәрбиесіне көбірек көңіл бөлу керектігін баса айтқым келеді.
Жалпы алғанда, оқу мен тәрбие – егіз ұғым, оларды бөліп жаруға болмайтыны баршаға аян. Ал, ата- әже тәрбиесін алып, бесік жырын, ертегі тыңдап өскен ұл- қызымыз өзінің ұлттық құндылықтарын танып біледі, оны құрметтейтін болады. Ұлттық құндылықтарын құрметтеген ұрпақ ертеңгі еліміздің мүддесін қорғайтын азамат болады.Сондықтан ата-аналар ұстаздармен жиі қарым- қатынаста болып, ұл- қыздарының мінез- құлықтары жайында кеңесіп, жеке ерекшеліктерін ескере отырып,бірлесе жұмыс атқарса, келешек ұрпақтардың бойындағы жат қылықтардан арылар едік деп ойлаймын.
Автор:
Есболова Гулсара Амирхуловна
Алматы облысы Іле ауданы «№42 орта мектебі» МКМ
Директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары
Загрузка…
Перезагрузить документ 
Открыть в новой вкладке 
