Abyroi.ART - "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы
  • Басты бет
  • Журнал
  • Байқау
    • Байқау ережесі
    • Байқау нәтижесі
  • Мақала
  • Сабақ жоспары
  • Байланыс
Іздеу
Ұстаздарға
  • Республикалық байқау
  • Ашық сабақ
  • Сабақ жоспары
  • Тәрбие сағаты
  • Сценарий
  • Сабақ презентациясы
  • Ғылыми жоба
  • Мақала
Оқушыларға & Студенттерге
  • Республикалық байқау
  • Реферат
  • Шығарма
  • Эссе
  • Курстық жұмыс
  • Дипломдық жұмыс
  • Біз туралы
  • Сертификат алу
  • Сайттың ескі нұсқасы
  • Жарнама орнату
© 2022 "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы. Барлық құқығы қорғалған.
Назарда МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛА БАҚШАДА ОРЫСША СӨЙЛЕЙТІН БАЛАЛАРҒА ОҚЫТУ ҮРДІСІНДЕ МНЕМОТЕХНИКА ӘДІС-ТӘСІЛ АРҚЫЛЫ ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ СӨЙЛЕУГЕ ҮЙРЕТУ
Бөлісу
Хабарлама Толығырақ
Соңғы қосылғандар
Қысқамерзімді жоспары. Сабақтың тақырыбы: ҒАЛАМТОР ТАРИХЫ
Сабақ жоспары
1 СЫНЫП ОҚУШЫСЫНЫҢ МЕКТЕПКЕ БЕЙІМДЕЛУІ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМА РЕТІНДЕ
Мақала
РАЗРАБОТКА УРОКА ПО АНГЛИЙСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ УЧАЩИХСЯ 8-Х КЛАССОВ  ПО ТЕМЕ «TEENS AND MEDIA»
Сабақ жоспары
Ілияс оқулары республикалық конкурсы
Байқау ережесі
Желтоқсан айындағы байқаулар нәтижесі
Байқау нәтижесі
Aa
Abyroi.ART - "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы
Aa
  • Басты бет
  • Журнал
  • Байқау
  • Мақала
  • Сабақ жоспары
  • Байланыс
Іздеу
  • Басты бет
  • Журнал
  • Байқау
    • Байқау ережесі
    • Байқау нәтижесі
  • Мақала
  • Сабақ жоспары
  • Байланыс
ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІ
  • Біз туралы
  • Сертификат алу
  • Сайттың ескі нұсқасы
  • Жарнама орнату
© 2022 "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы. Барлық құқығы қорғалған.
Abyroi.ART - "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы > Ғылыми жоба > МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛА БАҚШАДА ОРЫСША СӨЙЛЕЙТІН БАЛАЛАРҒА ОҚЫТУ ҮРДІСІНДЕ МНЕМОТЕХНИКА ӘДІС-ТӘСІЛ АРҚЫЛЫ ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ СӨЙЛЕУГЕ ҮЙРЕТУ
Ғылыми жобаМақала

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛА БАҚШАДА ОРЫСША СӨЙЛЕЙТІН БАЛАЛАРҒА ОҚЫТУ ҮРДІСІНДЕ МНЕМОТЕХНИКА ӘДІС-ТӘСІЛ АРҚЫЛЫ ҚАЗАҚ ТІЛІНДЕ СӨЙЛЕУГЕ ҮЙРЕТУ

abyroi.art
abyroi.art
Бөлісу
Бөлісу

Балаларды жан-жақты дамыту, олардың барлық кемістіктерін жөндеу, мектепке дайындаудағы балабақша алдындағы басты мақсат. Сөйлеу — бас мидың бірнеше бөлігінің бірігіп жұмыс істеу нәтижесі. Артикуляция мүшелері тек мидан келген бұйрықты орындаушылар. Балалардың тілін дамытуда келесі кедергілердің бары ешкімге де құпия емес, -сөздік қорының кемдігі; сөйлемдегі сөз тіркестерін дұрыс таба алмауы; дыбыстау кемшілігі; берілген тақырыпқа сюжеттік немесе сипаттау әңгіме құра алмауы; өз ойын дұрыс жеткізе алмауы.


Бұл себепте балаға қалай көмек беруге болады? Өз ойын жеткілікті айтуға, байланысты, ретімен, грамматикалық дұрыс сөйлеуге қалай көмек береміз?

Мнемотехника —  тіл дамытуда тиімді есте сақтау, оны дұрыс жеткізе білудегі әдіс пен тәсілдер жүйесі . Бұл мақсатты іске асыру үшін,  орысша сөйлейиін баланың тілін дамытуға әртүрлі тәсілдер мен әдістерді қолдану қажет. Соның бірі мнемотехника.

Мнемотехника — балалардың қоршаған орта, табиғат туралы білімін кеңейтуге, әнгіменің барысын тиімді есте сақтауға, әнгімені айтып беруге және тіл дамытудағы іс-әрекеттерінің жүйесі. Мнемотехника — оңай жолдан қиынына қарай құрылады. Жұмысты ең оңай мнемоквадраттан бастап, жай ғана мнеможолдарға өтіп, сосын мнемокестеге.

Заманауй мнемотехника теориясы техника жағынан алға жылжи бастады. Мнемотехниканың көмегімен кез келген қиын ақпаратты есте сақтауға болады. Заманауй энциклопедиялық сөздік мнемотехникаға келесі анықтамалар береді.

Мнемотехника – есте сақтау өнері, есте сақтау және ойлау қабілеттерін жетілдіруге қатысты әдіс-тәсілдер.

Кейіңгі кездерде балалардан келесі проблемаларды байқауға болады: сөздік қорларының аздығы, байланыстырып сөйлеу қабілеттерінің нашар жетілгені, дыбыстық мәдениеттерінің төмендігі, зейіндерінің, ойлау қабілеттерінің нашар дамығаны. Сондықтан да біздің алдымызға келіп тірелген мақсаттардың бірі, ол: балаларды байланыстырып сөйлеуді, ойларын грамматикалық дұрыс құрап жеткізу, айналада болып жатқан оқиғаларды жеткізе алу болып келеді. Балаларды оқыту кезінде творчестволық әдістерді қолданған жөн.

Мнемокесте деген не?

Мнемокесте грек тілінен аударғанда — есте сақтау өнері, жадыны дамыту технологиясы. Бұл ақпаратты ұтымды және сәтті есте сақтаудың әдіс-тәсіл жүйесі. Бұл өлең мен тақпақ, әңгіме мәтінінің мазмұны бойынша жүйелі суреттер салу. Кез келген ертегі, мақал, тақпақ бойынша суреттерді жүйеге салуға болады.

К.Д.Ушинский: «Балаға жаңа бес сөз айтса ол есте сақтай алмай қиналады, ал жиырма сөзді суретпен көрсетсе тез есінде сақтайды»- деп жазған

Мнемокесте әдісі көрсетілген ақпаратты есте сақтауға тиімді. Тәжірибеде көрсетілгендей, осы әдіс балаларды сөздердерді, сөйлем мен мәтіндерді есте сақтап қалуын жеңілдетеді. «Егер бала үндемей тұрса, оған суретті көрсет, ол сөйлеп кетеді» Ушинский К.Д

 Бұл мақсатты іске асыру үшін, баланың тілін дамытуға әртүрлі тәсілдер мен әдістерді қолдану қажет. Қойылған мақсатты нәтижелі етуге қолданылатын тәсілдер: Көрнекіліктер, дидактикалық ойындар; суреттер; буындық кестелер; тірек-сызба; үлгілер т.б «ЖИНАҚТАУШЫ»-сөйлеу

Материалдарын безендіру.
— жаңылтпаштар, тақпақтар, жұмбақтар, саусақ гимнастикасы, тыныс алу жаттығулары.
          Балабақша жасында көрнекілік-бейнелік есте сақтау және есту , суретін көру арқылы баланың есінде нақты қалады. Соның бірі мнемотехника. Мнемотехника — балалардың қоршаған орта, табиғат туралы білімін кеңейтуге, әнгіменің барысын тиімді есте сақтауға, әнгімені айтып беруге және тіл дамытудағы іс-әрекеттерінің жүйесі.
          Мнемотехника — оңай жолдан қиынына қарай құрылады.  Жұмысты ең оңай мнемоквадраттан бастап, жай ғана мнеможолдарға өтіп, сосын мнемокестеге өту қажет.
Мнемокестенің мазмұны — ол графикалық немесе жартылай графикалық ертегі кейіпкерінің бейнесінің, табиғат құбылысының кейбір іс-әрекетінің, басты мазмұнды әнгіменің сюжеті .
        Ең бастысы – көрнекілік, тірек-сызба, бейнелеген суретіміз балаға түсінікті болуды жеткізу.
Схема — мнемокесте балалардың тілін дамытудағы дидактикалық құрал  болып табылады.
Оны біз қолданатын кезіміз:
Сөздік қорын байыту үшін

Әнгіме құруға ұйретуге

Көркем әдебиетті мазмұндауда
Жұмбақ жасыру және шешуде
Өлең жаттауда


        Құрылған схема орысш сөйлейтін балаларға өз бетінше заттың ерекшеліктерің байқауға, олардың айтылу кезегін белгілеуге көмектеседі. Балалардың сөздік қорын байытады. Мнемокестені қолдану 3 этаптан тұрады: кестені қарап, онда не бейнеленгенін бақылау. Мәліметтерді кодтандыру, белгі /символды/бір бейнемен сәйкестендіру.                                                   Қолдандырылғаннан кейін әңгіме немесе ертегіні әңгімелеуге көшеді.
        Бұл суреттерді салу үшін суретші қабілетін білу керек емес: әрбір тәрбиеші символдық бейнелеуді жасай алады. Өз тәжірибем бойынша көп қиындыққа кезіктім. Әңгіме мазмұны көбінде бірдей болатын.  Айырмашылығы тек сөйлем санында немесе толықтығында.  Бірінші әңгімелер тек қана сөз тіркестерден тұратын: бастауыш-баяндауыш болып. /мысық жатыр, басқасы ұйықтап жатыр, (қайталау сөздерден ) (сосын, кейін)  сөйлем арасындағы ұзақ үзілістерден. Бастысы — бала өзі әңгіме құрамайды, алдындағы әңгімені қайталайды. Жалығып отырған балаларға жиі ескерту беріп отырдым. Ол тек 30-40 секундқа жететін. 4-5 баланы ғана сұрап үлгеретінмін, қалғандары немқұрайлы тыңдаушы болатын. Айтарым, бұданда қызықсыз сабақ менде болмаған. Бірақ , осындай сабақ жүргізілуі және оң нәтиже беруі тиіс. Өйткені, бала бақшада  сурет бойынша әңгімелей алу керек. Сурет бойынша әңгіме құру үшін сөз байлығын кеңейту керек. Жұмысты бірінші мнемоквадраттан құраймыз, сосын мнеможолға көшемі ,  мнемокестеде не бейнелеуге болады? Негізі, мнемокесте — ол графикалық немесе жартылай графикалық ертегі кейіпкерлерінің немесе табиғат құбылысыныңсуреті,болмаса өзіне белгілі заттың бейнесі. Кіші және орта балабақша жасындағы балаларға түрлі-түсті мнемокесте беру керек, өйткені балалардың есінде тек бөлшек бейнелер ғана есте қалады: шырша-жасыл, жидек- қызыл. Кейіннен суретті кішкене қиындатып немесе басқа суретпен ауыстырылады. Мысалы: түлкі-тоқсары геометриалық пішіннен тұрады. (үшбұрыш,шеңбер) аю — үлкен қоңыр шеңбер т.б. «Күз» тақырыбына бейнелеген суреттер :

        Ересектер тобының балаларына схеманы бір түсті етіп жасаған дұрыс, өйткені зейінің символикалық бейненің түсіне бөлмеу үшін. Дайын модельдік схемалар барлық кезде мазмұнына сай болмайды, сондықтан оны балалармен толтырып отырамыз. Балалармен бірге  «Қыс», «Жаз», «Күз», «Көктем» блогтары бойынша мнемокесте жасадық. Осы схемалар монолог құрудағы көрнекілік жоспар болып табылады. Әңгіме барысын, әңгіменің айтылу кезеңін. Әңгіменің лексико-грамматикалық толықтауын құруға көмектеседі. Модель жасау тәсілін қолдану- есте сақтау процессін және мазмұнын ұғынуға көмектеседі. Бұл салада көру, есту анализаторлары жұмыс істейді. Балалар суретті тез еске түсіріп,

сонынан сөздерін еске түсіреді.
         Мнемокесте қолданылған дамыту сабақтардың нәтижесінде, балалар әңгіме, ертегі, тақпақтарды оңай құрастырып, жаттап алады.

Балташева Шолпан Социаловна

Павлодар қаласы №30 сәбилер бақшасы

Загрузчик Загрузка…
Логотип EAD Слишком долго?

Перезагрузка Перезагрузить документ
| Открыть Открыть в новой вкладке

Жүктеп алу

Басқа мақалалар

1 СЫНЫП ОҚУШЫСЫНЫҢ МЕКТЕПКЕ БЕЙІМДЕЛУІ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМА РЕТІНДЕ

Тереңдетілген дайындық кезеңінде 14-15 жас аралығындағы футболшылардың техникалық дайындығының ерекшеліктері

Әлібек Асқар прозасындағы табиғат философиясы

Нравственное воспитание учащихся на уроках русского языка и литературы.

Жаңалықтарға жазылу

"Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы ұйымдастырған шаралардан алғаш хабардар болу үшін жазылыңыз.
Республикалық ұстаздар мен оқушыларға арналған байқаулар туралы ақпаратты және науқандарды жіберіп алмас үшін жазылып қойыңыз.
abyroi.art 02.09.2022
Материалмен бөлісу
Facebook Twitter Whatsapp Whatsapp Вконтакте Telegram Сілтемені көшіру Басып шығару
abyroi.art
Автор abyroi.art
Парақшалар
"Абырой" білім порталы / Ұстаздар мен оқушыларға арналған республикалық байқау "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы / Ұстаздарға арналған журналға материал жариялау
Алдыңғы материал Халықтық дәстүрлердің бала тәрбиесіндегі рөлі
Келесі материал «Рухани жаңғыру» ұлттық бірегейлікті сақтаудың маңызы
banner
Мақала жариялау
Республикалық "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналына өз жұмысыңызды жариялап, сертификат алыңыз.
Толығырақ

Біз әлеуметтік желідеміз

5.6k Оқырман Жазылу
680 Members Жазылу
- Жарнама -
Ad imageAd image

Соңғы материалдар

Қысқамерзімді жоспары. Сабақтың тақырыбы: ҒАЛАМТОР ТАРИХЫ
1 СЫНЫП ОҚУШЫСЫНЫҢ МЕКТЕПКЕ БЕЙІМДЕЛУІ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ПРОБЛЕМА РЕТІНДЕ
РАЗРАБОТКА УРОКА ПО АНГЛИЙСКОМУ ЯЗЫКУ ДЛЯ УЧАЩИХСЯ 8-Х КЛАССОВ  ПО ТЕМЕ «TEENS AND MEDIA»
banner
Республикалық байқау
"Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы ұйымдастырған Республикалық оқушылар мен ұстаздарға арналған байқауға қатысуға шақырамыз.
Толығырақ

“Абырой” ғылыми-әдістемелік журналы

ҚР Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің KZ30VPY00029365 лицензиялық куәлігімен тіркелген

Ұстаздарға

  • Республикалық байқау
  • Ашық сабақ
  • Сабақ жоспары
  • Тәрбие сағаты
  • Сценарий
  • Сабақ презентациясы
  • Ғылыми жоба
  • Мақала

Оқушы мен студенттерге

  • Республикалық байқау
  • Реферат
  • Шығарма
  • Эссе
  • Курстық жұмыс
  • Дипломдық жұмыс

Жаңалықтарға жазылу

Жаңа байқаулардан алғаш хабардар болу үшін жазылу

Abyroi.ART - "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы
ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІ

© 2022 "Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы. Барлық құқығы қорғалған. Сайттан көшірілген материалдарға міндетті түрде кері сілтеме қойылуы тиіс.

Жаңалықтарға жазылу

"Абырой" ғылыми-әдістемелік журналы ұйымдастырған шаралардан алғаш хабардар болғыңыз келсе формаға Email адресіңізді толтырып жазылыңыз.

Республикалық байқаулар хабарламасы сіздің эл.почтаңызға келіп тұрады.

Оқу тізімінен жойылды

Болдырмау
Welcome Back!

Sign in to your account

Lost your password?